زمان مطالعه: ۳ دقیقه

به گزارش  عترتنا؛در سوره فُصِلَت آیه‌ای شگفت‌انگیز وجود دارد که فرآیندی از تبدیل دشمنی‌ ها به دوستی گرم و صمیمی را تصویر می‌کند: «وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَهُ وَ لَا السَّیِّئَهُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَهٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ؛ و نیکى با بدى یکسان نیست؛ (بدى دیگران را) با شیوه‌ى بهتر (که نیکى است) دفع کن، که این هنگام آن کس که میان تو و او دشمنى است همچون دوست گرم مى‌شود (و عداوتش نسبت به تو تمام مى‌شود)»(فصلت، ۳۴).

پیش از اینکه بدانیم این اتفاق شگفت چگونه تحقق می‌یابد باید بدانیم منظور از دشمنی در این آیه چیست. دشمنی‌ها انواع مختلفی دارند.

انواع دشمنی و چگونگی تبدیل آن به دوستی

گاهی از روی نادانی، گاه به دلیل حسادت و گاهی به دلیل وجود شک و تردید و بدبینی است. این خصلت‌ها مربوط به افرادی است که دشمنی آنها از روی کفر و کارشکنى و هَجو نیست و با رفتارهای بسیار مخرب، تلاش برای از بین بردن بی ملاحظه حق تا مرز نابودی آن نیست، بلکه دلایل عاطفی دارد.

این افراد که قابلیت تبدیل دشمنی آنها به دوستی وجود دارد، محور دستورات این آیه شریفه قرار گرفته است.

این آیه سفارش مى‌کند که بدى‌ها را با خوبى پاسخ بده و اهل انتقام نباش؛ همان گونه که در دعاى مکارم الاخلاق، امام زین العابدین(ع) از خداوند مى‌خواهد که به او توفیق دهد که در برابر غیبت مردم از او، نیکى مردم را بگوید و از بدى آنان بگذرد و هر کس با او قطع رابطه کرد با او معاشرت کند. بارها در سیره‌ پیامبر اکرم و اهل بیت آن حضرت، نمونه‌هایى از این برخوردها را مى‌خوانیم که سرسخت‌ترین مخالفان را به طرفدار آنان تبدیل کرده است.

با این ویژگی‌ها می‌توان دشمنی را به دوستی تبدیل کرد

اما طبق آیات قبلی و بعدی ویژگی‌هایی باید در ما ایجاد شود که بتوانیم این چرخش شگفت‌انگیز را در دشمنان خود رقم بزنیم:

۱. پاسخ بدی را با نیکی بدهیم (آیه ۳۴)

۲. نسبت به انسان‌های پیرامون خیرخواهی کنیم و بدانیم که خداوند بهشت را برای همه ما آفریده، به شرط آنکه ما بخواهیم و انتخاب کنیم که به آن وارد شویم. (آیه ۳۱)

۳. سخن نیکوی ما این است که خداوند بخشنده گناهان و مهربان است (آیه ۳۲)

۴. دعوت ما به سوی خداوند، بهترین هدف را بیان می‌کند (آیه ۳۳) و باید با بهترین شیوه انجام شود (آیه ۳۴)

۵. چنین معجزه‌ای با نفوذ کلام و رفتار نیکو رخ می‌دهد و این موارد جز با صبوری و خویشتنداری امکان‌پذیر نیست (آیه ۳۵)

مروری کنیم بر این آیات (۳۱ تا ۳۵ سوره فصلت) که چنین تصویر زیبایی را در پیش روی ما ترسیم کرده است:
نَحْنُ أَوْلِیَاؤُکُمْ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَفِی الْآخِرَهِ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَشْتَهِی أَنْفُسُکُمْ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَدَّعُونَ * نُزُلًا مِنْ غَفُورٍ رَحِیمٍ * وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ * وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَهُ وَلَا السَّیِّئَهُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَبَیْنَهُ عَدَاوَهٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ * وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبَرُوا وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ:

ما یاران و مددکاران شما در زندگی دنیا و در آخرت هستیم و برای شما هر چه بخواهید در بهشت فراهم است و هر چه طلب کنید به شما داده می‌شود. (۳۱)

اینها به عنوان پذیرایی از سوی خداوند غفور و رحیم است. (۳۲)

گفتار چه کسی بهتر است از آنکس که دعوت به سوی خدا می‌‏کند و عمل صالح انجام می‏‌دهد و می‌‏گوید: من از مسلمین هستم. (۳۳)

هرگز نیکی و بدی یکسان نیست، بدی را با نیکی دفع کن، تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صمیمی شوند! (۳۴)

اما به این مرحله جز کسانی که دارای صبر و استقامت هستند نمی‏رسند، و جز کسانی که بهره عظیمی از ایمان و تقوا دارند به آن نائل نمی‌شوند. (۳۵)»

*ایکنا

پایان پیام/.

شبکه های اجتماعی عترتنا: کانال تلگرام  / کانال ایتا  / کانال سروش  / پیچ اینستاگرام