زمان مطالعه: ۳ دقیقه

حجت‌الاسلام سید مهدی توکل در شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان به درخواست حفظ از رسوایی گناه اشاره نمود.

به گزارش پایگاه تحلیلی عترتنا / دین و اندیشه: حجت‌الاسلام سید مهدی توکل، کارشناس احکام و محقق حوزه علمیه قم امروز دوشنبه ۳۰ فروردین ماه ۱۴۰۰ در ششمین روز ماه مبارک رمضان به شرح دعای این روز پرداخت.

شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان

اللَّهُمَّ لا تَخْذُلْنِی فِیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ وَ لا تَضْرِبْنِی بِسِیَاطِ نَقِمَتِکَ وَ زَحْزِحْنِی فِیهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِکَ بِمَنِّکَ وَ أَیَادِیکَ یَا مُنْتَهَى رَغْبَهِ الرَّاغِبِین؛ خداوندا! در این روز با ارتکاب نافرمانیت خوارم مگردان و مرا به شلاق های عذاب نکوبان و مرا از عوامل غضبت به منت و نعمت هایت حفظ فرما و نگهداری کن ای نهایت آرزوی آرزومندان.

درخواست حفظ از رسوایی گناه در دعای روز ششم

ابتدا از خداوند می‌خواهیم که ما را از ارتکاب گناه نگه دارد تا مبادا با انجام گناه رسوا شویم. هنگامی که تمامی آسمان‌ها و زمین مطیع خداوند هستند واقعا جای رسوایی است که یک انسان ضعیف، خلاف نظم عالَم رفتار کند و حکم خداوند مقتدر را رها کرده، عمدا به دستور غیر خدا که شیطان و هوای نفس است عمل نماید.

در روایت است که ابو بصیر به خانمی درس قرآن می‌داد. یک روز با او سخنی به حالت شوخی گفت که مناسب بود. سپس نزد امام باقر ع مشرف. حضرت تا او را دید فرمود: به آن خانم چه گفتی؟ ابو بصیر از شدت خجالت صورتش را با دستانش پوشاند. سپس امام ع به او فرمود: دیگر به سراغ آن زن نرو. (دلائل الامامه، ص ۲۳۲، حدیث ۲۴.) این روایت بخشی از رسوایی و خجالتی که باید به انسان هنگام گناه دست دهد را بیان می‌کند.

سپس می‌خواهیم که اگر گناهی مرتکب شدیم ما را مورد عقوبت قرار ندهد و از ما بگذرد به این معنا که توفیق توبۀ نصوح و استغفار به ما عنایت کند.

رابطه بلاها و انجام گناهان

در روایت است که حتی اگر خاری بر بدن وارد شود و یا انسان هنگام راه رفتن پایش بلغزد همه به خاطر گناهانی است که انجام داده است. «مَا مِنْ خَدْشِ عُودٍ وَ لَا نَکْبَهِ قَدَمٍ إِلَّا بِذَنْب» (بحار الانوار، ج ۷۰، ص ۳۱۶.)

در آغاز دعای کمیل هم عبارات بسیاری در این مورد وجود دارد آنجا که امیر مؤمنان عرضه می‌دارد: خداوند گناهانی که موجب پاره شده پیوندها می‌شود را بر من ببخش. (بعضی از گناهان پیوند انسان با خدا را کمرنگ می‌کند و یا موجب کمرنگ شدن پیوند اعضای جامعه با هم می‌شود به این گونه که دل کسی به حال دیگری نمی‌سوزد انسان‌ها به هم قرض و وام نمی‌دهند و مانند آن.)

بعد می‌فرماید: همچنین گناهانی که موجب نزول گرفتاری می‌شود، یا نعمت‌ها را تغییر می‌دهد و یا موجب می‌شود دعا حبس شود و به آسمان نرود:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاء (دعای کمیل)

البته بخشی از گرفتاری‌های ما به سبب‌عدم مدیریت است مانند کسی که به مقدار لازم ورزش نمی‌کند و به پرخوری روی می‌آورد در نتیجه به دیابت، فشار خون و مانند آن مبتل می‌شود.

در فقرۀ سوم دعا بار دیگر به سبب اهمیت مسئله، از خداوند می‌خواهیم که ما را از هر آنچه موجب سخط و نارضایتی او می‌شود نگه دارد.

قسم به نعمت های خدا برای استجابت دعا

در خاتمه خداوند را به نعمت‌های فراوانش قسم می‌دهیم که این دعاها را در حق ما مستجاب نماید و تأکید می‌کنیم که خداوند نهایت آرزوی آرزومندان است.

به این معنا که خداوند، هم دارای علم نامحدود و بی‌پایان است هم نعمت‌های او نهایتی ندارد و هم درجات معنوی او بی‌پایان است به این معنا که انسان به هر مقدار که لایق باشد می‌تواند اوج بگیرد و همچنان مقامات بالاتری وجود دارد.
در روایت است که خداوند در بهشت، هر روز یک نعمت جدید که بندۀ مؤمن از آن بی‌خبر بود را به او هدیه می‌دهد و این کار تا ابد ادامه دارد. (کافی، ج۸، ص: ۱۵۶، ح ۱۴۷.)

حتی اهل بیت که دارای علم بسیاری وسیعی هستند هر شب جمعه به محضر الهی مشرف می‌شوند و خداوند علم عظیمی به علوم آن‌ها اضافه می‌کند. (اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵۴، ح ۲.)

رسول خدا و اهل بیت که بالاترین مقام را از لحاظ معنوی دارند با هر صلواتی که بر آن‌ها می‌فرستیم و هر علم خوبی که انجام می‌دهیم – از آنجا که آن‌ها مسبب اجرای این اعمال خوب در جامعه هستند همچنان مقامشان بالاتر می‌رود و این رشد معنوی هرگز انتهایی ندارد.

واقعا موجب شرمندگی نیست که از درگاه چنین خدای بی‌نهایتی رویگردان شویم و به سوی غیر او رغبت پیدا نماییم؟!

*اختصاصی عترتنا