زمان مطالعه: 5 دقیقه

به گزارش پایگاه تحلیلی عترتنا / درس اخلاق: آیت‌الله محمدعلی جاودان از اساتید اخلاق شهر تهران، ۷ خردادماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که به‌صورت مجازی برگزار شد، گفت: قرآن می‌فرماید: «وَإِنْ مِنْ شَیءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» هر چیز که در عالم موجود است، از جمله انسان‌ها، به صراحت قرآن همه در خزائن خداوند بوده‌اند. از خلقت به تنزیل سخن فرمودند که ما آن شی را تنزیل و خلق کردیم که به عالم خلقت آمده است. هر کس در هر جا هست، یعنی هر کس در عالم ملکوت، عالم برزخ و عالم شهادت است، این‌ها همه یک روزی در نزد خزائن خداوند بوده‌اند.

وی ادامه داد: بنابراین تمام موجودات عالم در خزائن خداوند بوده‌اند که بعد تنزیل شده و هر کس به اندازه قدر خودش از سوی خداوند خلق شده است. و انسان هم قدری دارد و حیوانات و فرشتگان هم یک قدری دارند و هر کدام به اندازه قدر و اندازه خودشان خلق شده‌اند، و همه مخلوق خدا هستند و هر کس قدر خاص خودش را دارد.

مأموریت انبیا و اولیا در نشان دادن راه بازگشت

این استاد اخلاق شهر تهران با اشاره به اینکه قرآن می‌فرماید: «إِنَّا للّه وإِنّا إِلَیهِ رَاجِعُون» بیان کرد: در این آیه همان سخن است، اما یک حرف دیگری است. ما از خدا بودیم و در این آیه لام ملکیت است، و سپس به سوی او باز می‌گردیم. انبیا و اولیا آمده‌اند تا این راه بازگشت را به ما نشان بدهند. اگر کسی آن‌ها را واقعاً به عنوان راهنمای و مربی خود بپذیرد و هر چه آن‌ها می‌گویند عمل کند و تخطی نکند، حتی یک تخطی هم نکند، این فرد می‌تواند به آن خزائن خدا که از آنجا بوده، برگردد. و بهشتی که آنجا هست با بهشت معمولی فرق دارد و این بستگی به همت انسان دارد، اگر کسی برای رسیدن به بهشت همت او گل و گیاه و قصرها باشد، به آن می‌رسد ولی اگر کسی همتش بالاتر از این باشد، به مراتب بالاتر در بهشت می‌رسد.

مقدار درجات بهشت به تعداد آیات قرآن

آیت الله جاودان بیان کرد: فرمودند تعداد درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است؛ مثلاً فرض کنید شش هزار درجه و مرتبه در بهشت است و بین این مرتبه پایین تا بالا فاصله بسیار زیادی است که فرمودند فاصله هر مرتبه مثل این است که شما از روی زمین به ستاره‌ها نگاه می‌کنند و اگر ستاره‌ها هم به مرتبه بالاتر خودشان نگاه کنند، شاید یک سریع ستارگانی را می‌بییند که از مرتبه آن‌ها بالاتر است، و این قدر بین این مرتبه با آن مرتبه فاصله است.

وی ادامه داد: نکته دیگر این که آنچه در مرتبه دوم است، برای مرتبه اولی‌ها قابل فهم نیست. در روایات درباره بهشت فرمودند: چشمی بهشت را ندیده و گوشی آن را نشنیده و در ذهن کسی هم خطور نکرده و قابل تصور نیست. آنچه در مرتبه دوم است به خاطر کسانی که در مرتبه اول هستند حتی خطور هم نکرده و مرتبه سوم به خاطر مرتبه دوم خطور نکرده است.

این استاد اخلاق افزود: درجات، نعمت‌ها، کرامات الهی نسبت به آن‌ها در خاطری کسی دیگر و حتی مرتبه‌ای دیگر خطور نکرده است، حالا بروید بالاتر در مرتبه‌ای که امیرالمؤمنین (ع) تشریف دارند که آنجا قابل خطور در ذهنی کسی نیست. حضرت بعد از اینکه از سرنوشت میثم تمار پیشگویی کردند که به چه نحوی کشته خواهد شد، در پایان فرمودند: تو با منی و در درجه من هستی. آن درجه مثلاً شاید شش‌هزارمین درجه از درجات بهشت باشد که اصلاً قابل تصور نیست!

راه رسیدن به بهشت با اطاعت خداست نه ریاضت و خانقاه!

آیت الله جاودان اظهار کرد: اما این درجه قابل کسب شدن است و برای رسیدن به چنین درجه‌ای از بهشت احتیاج به اطاعت از دستور خدا و رسول او وجود دارد که خداوند در قرآن فرمودند: «وَمَنْ یطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ یدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا ۚ» پس رسیدن به این درجه از بهشت لازمه آن اطاعت از خدا و رسول خدا است نه اینکه ذکر و ریاضتی انجام دهید و نه دستور درویشی و خانقاه درویشی بلکه به صراحت این آیه قرآن کریم برای رسیدن به چنین جایگاهی لازمه آن فقط اطاعت از خدا و رسول خدا است.

وی ادامه داد: قرآن درباره کسانی که خدا و رسول خدا را اطاعت می‌کنند، می‌فرماید: کسانی که از خدا و فرستاده‌اش اطاعت نمایند آنان (در دنیا و آخرت) همراه کسانی هستند که خدا بر آن‌ها نعمت بخشیده از پیامبران و صدّیقان و شهیدان و گواهان اعمال و شایستگان، و آن‌ها نیکو رفیقانی هستند. پس هر کس خدا و رسول او را اطاعت کند، این افراد همراه با کسانی هستند که خدا به آن‌ها نعمت داده و آن‌ها برگزیدگان عالم خلقت هستند. و اگر می‌خواهید با آن‌ها محشور شوید، راه آن را قرآن بیان نمود که باید از خدا و رسول خدا اطاعت کنید.

راه محشور شدن با برگزیدگان عالم

استاد اخلاق شهر تهران گفت: قرآن درباره کسانی که خدا و رسول خدا را اطاعت می‌کنند، می‌فرماید: «وَ مَنْ یطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً»، و کسانی که از خدا و فرستاده‌اش اطاعت نمایند آنان (در دنیا و آخرت) همراه کسانی هستند که خدا بر آن‌ها نعمت بخشیده از پیامبران و صدّیقان و شهیدان و گواهان اعمال و شایستگان، و آن‌ها نیکو رفیقانی هستند.

وی ادامه داد: پس هر کس خدا و رسول او را اطاعت کند، این افراد همراه با کسانی هستند که خدا به آن‌ها نعمت داده و آن‌ها برگزیدگان عالم خلقت هستند. و اگر می‌خواهید با آن‌ها محشور شوید، راه آن را قرآن بیان نمود که باید از خدا و رسول خدا اطاعت کنید.

توصیه‌ای به مبلغین دینی

آیت الله جاودان در بخش پایانی سخنانشان با توصیه به مبلغین دینی گفت: اگر شما مبلغ هستید و دین خد را تبلیغ می‌کنید، در اصل دارید اطاعت خدا و رسول را می‌کنید، یا اگر فردی سعی و تلاش او اطاعت از خدا و رسول است، او نیز در همین مسیر اطاعت قرار دارد، و اطاعت خدا و رسول شما را به جایگاه خدا و رسول می‌رساند، همان جایگاهی که آن‌ها هستند.

وی ادامه داد: مطلب بعد این است که شما اگر مبلغ هستید؛ آن چیزی که امروز در عالم به آن احتیاج و نیاز است، این است که عالم نیازمند مبلغ خوب است، مبلغی که هم خوب از نظر شخصیتی و اخلاقی خوب باشد، و هم از نظر فن تبلیغ خوب باشد؛ مبلغین در این دو کار بکوشند و هر چه بکوشید هم برای خودتان خوب است، چون در راه اطاعت خدا و رسول می‌روید و دوم اینکه خود این تبلیغ هم اطاعت از خدا و رسول او است.

 این استاد اخلاق شهر تهران افزود: پس با این دو توصیه یک مبلغ در گام اول خودش بالا می‌رود و دوم هم این تبلیغ هم خودش نوعی اطاعت خدا است، اما درجات آن بستگی به همت شما دارد، اگر تلاش شما ۲۴ ساعته است، پس ۲۴ ساعت در حال رشد هستید؛ اگر ده ساعت است، پس ده ساعت اثر دارد، اگر ۵ ساعت است، پس ۵ ساعت در حال رشد هستید، اما اگر بندگی شما در اطاعت از خدا و رسول خدا ۲۴ ساعته است، ۲۴ ساعت در اطاعت خدا هستید!