زمان مطالعه: 5 دقیقه

به گزارش عترتنا؛حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری از اساتید حوزه علمیه قم در یکی از سخنرانی های خود در ماه مبارک رمضان سال ۱۳۹۳ شمسی در حرم مطهر امام رضا(علیه السلام) نکات و توصیه هایی را برای حفظ سرمایه و دستاوردهای معنوی ماه رمضان بیان کرد. در ادامه مشروح بیانات این استاد حوزه می‌آید.

لزوم حفظ سرمایه‌ و دستاوردهای معنوی

انسان پس از کسب توفیقات باید بر حفظ دستاوردها سرمایه گذاری و تلاش کند؛ اگر شب جمعه ای بر انسان می گذرد و توفیق مناجات و توبه پیدا می کند، اگر ماه رمضان و شب قدری بر او گذشت و رزق های این ماه از جمله: طهارت نفس و توفیق قیام در شب و شب زنده داری و سحرخیزی و تلاوت قرآن و… را به دست آورد باید در حفظ آن ها بکوشد و بر آن اضافه کند.

خلاصه اینکه به دست آوردن سرمایه ها یک چیز است و حفظ و نگهبانی آن چیز دیگری است. اما نسبت به حفظ دستاوردهای ماه رمضان چه باید کرد؟

چگونه دستاوردها و سرمایه‌های معنوی را حفظ کنیم؟

اول اینکه انسان باید متوجه باشد که چیزی به دست آورده است؛ چون آدمی که اهل حساب و کتاب نیست و ارزش کالاهای قیمتی خود را نمی داند در معرض خطر است، چرا که دشمن و شیطان آن ها را می شناسند و روی آن ها کمین می کنند.

از این رو اگر در جایی دیدید که شیطان خیلی وسوسه می کند بدانید که در همان جا خبری است مثلا اگر شب ها بیدار می شدید و در شبی شیطان هجوم آورد و وسوسه کرد که بخوابید پس بدانید که در همان شب خبری است یا اگر مثلا عادت دارید که زبان خود را حفظ کنید اما در جایی شیطان برای غیبت و گناه وسوسه می کند پس بدانید هر چه خیر است در همان ترک گناه و حفظ زبان است.

بنابراین شیطان روی گنجینه های خیلی مهمی که در انتظار انسان است کمین می کند و طبیعی است که اگر کسی نداند چه به دست آورده و غافل از سرمایه هایش باشد، در خطر است.

نکته دوم این است بعد از اینکه فهمید چه به او داده اند باید بداند که این سرمایه ها دشمن جدی دارد و خیال نکند دشمنی ندارد؛ چرا که اتفاقا شیطان در بیرون ماه رمضان ایستاده است که آن ها را از انسان بگیرد.

لزوم مراقبه و محاسبه دائمی و سپردن اعمال به امام زمان(عج)

بعد از اینکه به این دو مهم توجه نمود باید برای مراقبت از آن ها برنامه ریزی کند. یکی از برنامه ریزی ها محاسبه و مراقبه دائمی است؛ انسان باید دائما اهل محاسبه باشد که مثلا آن حالی که در نافله شب در ماه رمضان داشت را هنوز دارد یا نه؟ نماز جمعه و خواب و بیداریش، مناجات ها و میلش به روزه و… را محاسبه کند و اگر اهل محاسبه دائمی بود، می تواند از این سرمایه ها نگهبانی کند.

اما گاهی هر چقدر هم که انسان محافظت می کند، باز هم توانایی حفظ سرمایه را ندارد و حتما باید پناهگاهی برای سرمایه هایش پیدا کند، مرحوم سیدبن طاووس در اعمال نیمه شعبان در اقبال می فرمایند: وقت سحر اعمالتان را به امام زمان علیه السلام عرضه کنید و از طریق او به خداوند تحویل دهید.

در ماه رمضان هم انسان باید همان طور که وقتی سرمایه های مادیش زیاد می شود آن را در بانک قرار می دهد تا محفوظ بماند، اعمالش را در حفظ خدای متعال و امام زمان علیه السلام قرار دهد.

در دعاهایی که در شب و روز خوانده می شود، فراوان دیده اید که انسان خود، سرمایه ها، اهل بیت، دوستان و اقوامش را از شر شیطان به خدای متعال می سپارد. بنابراین انسان باید سرمایه هایش را به امام زمان علیه السلام و خداوند بسپارد تا برایش محفوظ بماند والا شیطان با توانایی هایی که دارد در کوتاه ترین مدت آن ها را از انسان می گیرد. از این رو می بینید که هنوز فردای عید فطر نشده دیگر انسان حال نافله شب و نماز اول وقت و تلاوت قرآن را ندارد.

اهمیت روزه گرفتن در طول سال و مداومت بر انس با قرآن

نکته دیگر این است که انسان برنامه ریزی های جزئی برای خود داشته باشد مثلا اگر روزه می گرفته تا سال آینده با روزه خداحافظی نکند و از فرمایشات خیلی مؤکد در روایات این است که در هر ماه سه روزِ پنجشنبه اول و آخر ماه قمری و چهارشنبه اول دهه دوم ماه را روزه بگیرید.

در روایات است که اگر کسی این کار را بکند و سه روز آخر ماه شعبان را هم روزه بگیرد به منزله کسی می باشد که تمام سال را روزه بوده است و خداوند این را به منزله روزه همه سال به حساب می آورد.

دیگر اینکه اگر تلاوت قرآنی بوده آن را رها نکنیم تا رمضان تا سال بعد بلکه سعی کنیم به همان مقدار یا لااقل کمتر از آن تلاوت کنیم.

اگر سرمایه معنوی شما مورد سرقت شیطان قرار گرفت!

بنابراین سرمایه هایی که انسان به دست می آورد؛ هم قیمتی است و هم دشمن دارد و هم انسان باید برای حفظ آن ها برنامه ریزی داشته باشد؛ اما گاهی پیش می آید که شیطان دستبرد می زند و سرمایه را می گیرد مثلا کسی که همیشه نماز شب می خوانده نمازش قضا شده یا نماز صبحش از اول وقت به آخر وقت افتاده و… در اینجا چه باید بکند؟

در روایتی آمده که به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض کردند: یا رسول الله ما وقتی در محضر شما هستیم حالات خوبی داریم و به دنیا بی علاقه و مشتاق آخرت می شویم؛ اما وقتی از شما فاصله می گیریم و به کسب و کار و زندگی و هم نشینی با خانواده مشغول می شویم، آن حالات معنوی از دست می رود و دوباره به دنیا رغبت پیدا می کنیم. آیا ما منافق و دورو نیستیم؟

حضرت فرمودند: این نفاق و دورویی نیست ولی خطر دیگری شما را تهدید می کند و آن خطوات شیطان است.

خطوه یعنی آن قدم های پنهانی که مثلا سارق برای انجام دزدی و برداشتن سرمایه شما برمی دارد که آن قدم های پنهانی، شیطان و رد پای اوست که آرام آرام و بدون اینکه بفهمید، سرمایه های شما را می گیرد و یک دفعه می بینید که مثل روز اول شده اید و چیزی ندارید مثلا نماز خوانده و زیارت کرده است اما هنوز نوبت نماز و زیارت بعدی نشده است، همه آن را از دست می دهد.

به محض گناه و لغزش فوری تواب باشید

بعد از این حضرت نکته دیگری را بیان می کنند و می فرمایند: اگر یک موقعی شیطان به شما هجوم آورد، راه حل این است که تواب باشید. تواب یعنی آن کسی که کثیرالتوبه است و به دنبال هر خطایی که از او سر می زند، توبه ای دارد و غافل از گناه و معصیت خودش نیست و نمی گذارد خطای دومی روی خطایش بیاید.

اگر کسی در کنار هر لغزشی بلافاصله متذکر شد و به تعبیر قرآن «وَ الَّذِینَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَهً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَ مَنْ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللَّهُ وَ لَمْ یُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَ هُمْ یَعْلَمُونَ»(آل‏عمران‏/۱۳۵)؛ آن هایی که وقتی اسیر شیطان شدند، بلافاصله متذکر حضرت حق می شوند و استغفار می کنند، چه کسی به جز خداوند گناه او را می آمرزد و حتما جبران می کند؟

یعنی این طور نباشد که اگر امروز نماز اول وقت از دستتان رفت، بی خیال باشید بلکه اگر محاسبه کردید و گریه و توبه کردید، فردا دوباره می توانید نماز اول وقت بخوانید. پس اگر بر نفستان مسلط شدید و بعد از ماه رمضان خواست وسوسه کند، دوباره مسلط می شوید و آخرین راه برای حفظ دستاوردهای معنوی همین تواب بودن است.

پایان پیام/.

شبکه های اجتماعی عترتنا: کانال تلگرام  / کانال ایتا  / کانال سروش  / پیچ اینستاگرام