زمان مطالعه: 4 دقیقه

به مناسبت بیستم آدرماه سالروز شهادت شهید آیت الله دستغیب با آیت‌الله محمدصالح کمیلی خراسانی از اساتید اخلاق و عرفان اسلامی و از شاگردان برجسته عرفانی آیت الحق مرحوم سید هاشم حداد به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛

عترتنا: به عنوان اولین سوال بفرمایید چگونه با شهید دسغیب آَشنا شدید؟

آشنایی بنده با شهید دستغیب از آنجا شروع شد، که من در حوزه علمیه نجف اشرف بودم و ایشان هم به حوزه عملیه نجف اشرف آمدند و در مدرسه صدر که از مدارس علمیه معروف نجف است، حضور یافتند.

و من و دیگر علمای نجف خبردار شدیم، که ایشان به نجف آمده اند؛ و دسته جمع همه  به دیدار ایشان در یکی از حجرات آن مدرسه رفتیم و من نیز حضور داشتم، در این دیدار دیدم که در حین دیدار علما با شهید دستغیب، یک کتاب بزرگی جلوی ایشان هست و وقتی جمعیت رفتند و من تنها شدم دیدم این کتاب بزرگ یک کتاب فقهی است. متوجه شدم که در آن جمع علما ایشان تمایلی نداشتند که مسائل عرفانی بحث و صحبت شود؛ به خاطر اینکه به آن عالمان نجف بفهمانند ما هم در همان رشته فقه و فقاهت هستیم آن کتاب بزرگ را جلوی خودشان گذاشته بودند و می خواستند مسئله عرفان را کتمان کنند؛ چون بعضی آن روز مخالفت داشتند و به عرفان و عرفا معرفت نداشتند.

حضور در جلسات عرفانی آیت الحق سید هاشم حداد

عترتنا: ارتباط آیت الله دستغیب با مرحوم سید هاشم حداد چگونه بود؟

بعد از این دیدار، معرفت و آشنایی من با ایشان از اینجا شروع شد، که ما شاگرد آیت الحق مرحوم سید هاشم حداد بودیم؛ از نجف به کربلا برای ملاقات استاد می رفتیم و آنجا گاهی اوقات مجمع علمایی بود که از ایران می‌آمدند. از جمله آن علمای ایرانی مرحوم شهید دستغیب بود؛ که خیلی هم در آن جلسات ایشان را می دیدم و ایشان هم خیلی ارادت و علاقه به استاد ما داشتند.

معمولا افرادی که خدمت استاد ما مرحوم آیت الحق سید هاشم حداد می آمدند به وی ارادت داشتند، که یکی از این افراد مرحوم شهید دستغیب بود، و من هم این ارادت را به مرحوم شهید دستغیب آنجا پیدا کردم.

بعد ایشان را از شاگردان مرحوم آیت الله انصاری همدانی می شناختم، که از محضر ایشان تلمذ می کرد و دستورات می گرفت.

عترتنا: نظر استاد بزرگوارتان آیت الحق مرحوم سید هاشم حداد نسبت به شهید دستغیب چه بود؟

نظر مفید و خوبی داشتند و ایشان را خیلی تحویل می گرفتند، خصوصا وقتی در سفر کربلا خدمت استاد می رسیدند، استاد ایشان را تحویل می گرفتند و مورد احترام قرار می دادند.

عترتنا: آیا خاطره ای از حضور شهید دستغیب در جلسات مرحوم سید هاشم حداد دارید؟

وقتی استاد ما مرحوم آیت الحق سید هاشم حداد به نجف اشرف برای زیارت امیرالمومنین(ع) تشریف می بردند؛ کسانی هم همراه ایشان بودند. یک وقت مسجد سهله و مسجد کوفه اعمال را انجام می دادیم و یک خلوتی در مسجد سهله بوجود می آمد که آنجا می دیدیم شیخ عباس قوچانی در محضر استاد بود و با هم صحبت می‌کردند و من هم گاهی اتفاق می افتاد یک جلسه با رفقا در مسجد سهله داشتیم که گاهی شهید دستغیب هم در این جلسات حضور داشتند.

حتی به خاطرم هست در آن مجمع آقایی دانشگاهی سوالات نظری و علمی می‌پرسید و مخالفت می‌کرد! اما مرحوم آیت الله شیخ عباس قوچانی سرش به زیر بود و در سکوت مطلق بود و بعد از مدتی سر بر می داشت و یک جمله ای برای پاسخ به ایشان می داد.

عترتنا: آیا در سفرهایی که به شیراز داشتید، به دیدار ایشان می رفتید و با وی ارتباطی داشتید؟

در زمان حیات ایشان در سفر به شیراز و تشرف به زیارت امامزاده شاهچراغ، توفیق شد که ایشان را در منزلشان زیارت کنم. و در سفر شیراز اصرار داشتم که ایشان را حتما ببینم. بعد که رفتم منزل ایشان و اجازه ملاقات دادند با وی صحبتهایی شد، از جمله یک وقت خواستم از در خانه ایشان بیرون بیایم که ایشان یک پاکتی به من دادند که وقتی نگاه کردم دیدم یک مبلغی است، که دقیقا این مبلغ برای مسافرت ما خیلی به جا بود. بعد در مسجد جامع عتیق نیز ایشان را ملاقات کردم.

همچنین یکبار شهید دستغیب را در اوایل انقلاب در مسیر شیراز به تهران زیارت کردم، و ایشان در آن سفر به دیدار امام خمینی(ره) می رفت؛ و آنچه از ایشان مشاهده کردم دیدم شهید دستغیب خیلی دلسوز انقلاب و مسائل انقلابی است و همینطور همراه با امام راحل بودند و می توان گفت یکی از یاران نزدیک امام بود.

توصیه به مطالعه تالیفات شهید دستغیب

عترتنا: نظرتان درباره آثار منتشر شده از شهید دستغیب چیست و آیا حضرتعالی هم آثار ایشان را از نزدیک مشاهده نمودید؟

از قضا بنده تعدادی از کتاب های شهید دستغیب را مطالعه کرده‌ام و به آثار ایشان علاقمندم، مخصوصا کتاب بسیار معروف گناهان کبیره که در دو مجلد است و همچنین کتاب قلب سلیم؛ توصیه من به جوانان این است که کتاب قلب سلیم و گناهان کبیره شهید دستغیب را حتما مطالعه کنند و همینطور تمامی تالیفات ایشان از جمله تفسیر سوره واقعه و دیگر مجموعه کتاب های ایشان که مثل آثار شهید مطهری است و مطالعه آن برای جوانان خیلی مفید است.

عترتنا: اگر در یک جمله بخواهید شهید دستغیب را معرفی کنید، چه می فرمایید؟

می توان گفت که شهید دستغیب، فقیهی عارف و انقلابی بود، که خیلی به انقلاب و نهضت کمک کرد و همراه امام راحل بود. همچنین شهید دستغیب مرد عارفی بود که بسیار ساده زندگی می کرد و قلب پاکی داشت. مخصوصا دعای کمیل که خود ایشان متصدی بودند و خودشان می خواندند یک حالتی از عرفان خالص و زلال بود که از ایشان دیدیم و سخنرانی های بسیار خوبی در نماز جمعه شیراز نمودند.

عترتنا: نکته پایانی اگر مطلبی هست بفرمایید.

ما از وجود این بزرگان در حیات و بعد از ممات باید بهره ببریم، چون روح آنها زنده است و ما می توانیم از روح بلند این بزرگان استفاده کنیم و خود را بی بهره نگذاریم.

لعن و نفرین بر آنهایی که این شخصیت های بزرگ، امامان جمعه از جمله شهید دستغیب را ترور کردند، که اگر ایشان می ماند یک استوانه ای برای انقلاب اسلامی بود و دشمنان نگذاشتند جامعه از وجود پر برکت آنها بهره‌مند شود.

گفت‌وگو: محسن سلطان احمدی

*اختصاصی عترتنا