زمان مطالعه: 5 دقیقه

به گزارش عترتنا؛ حجت الاسلام «امیرحسین هرمززاده» استاد حوزه بیستم دی‌‌ماه در سلسله جلسات تفسیر قرآن در شرح صفحه ۴۹۰ قرآن گفت: خداوند در آیات ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ سوره زخرف درباره مسخر کردن چهارپایان و مرکب‌ها برای انسان می‌فرماید: «وَالَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنَ الْفُلْکِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْکَبُونَ؛ و همان کسی که همه زوج‌ها را آفرید، و برای شما از کشتی‌ها و چهارپایان مرکبهایی قرارداد که بر آن سوار می‌شوید،»، «لِتَسْتَوُوا عَلَیٰ ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْکُرُوا نِعْمَهَ رَبِّکُمْ إِذَا اسْتَوَیْتُمْ عَلَیْهِ وَتَقُولُوا سُبْحَانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ؛ و چون بر پشت آن‌ها قرار گرفتید، نعمت پروردگارتان را یاد کنید و بگویید: منزه است آن کس که اینها را رام ما کرد و گرنه ما را توان آن نبود.»، «وَإِنَّا إِلَیٰ رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ؛ و یقیناً ما به سوی پروردگارمان باز می‌گردیم»

مسخر شدن چهارپایان و مرکب‌های برای سوار شدن انسان

این استاد حوزوی در شرح این آیات بیان کرد: انسان‌ها فکر نکنند چهارپایان را خودشان رام و مسخر خود کرده‌اند که سوار بر آن‌ها می‌شوند! اصلا وظیفه اسب سواری دادن به شما نیست! در صورتی که اگر این چهارپایان رام نمی‌شدند و به شما سواری نمی‌دادند و گاو زمین شما را شخم نمی‌زدند میخواستید چکار کنید؟!

وی ادامه داد: خداوند اذن داده و برخی از چهارپایان را مسخر انسان نموده است و اگر رام کردن حیوانات کار خودتان است بروید شیر را هم رام کنید و از شیر هم سواری بگیرید! اما خدا می‌گوید من می‌توانستم همه حیوانات را مثل شیر کنم که شما انسان‌ها نتوانید آن‌ها را رام کنید و این خدا است که این حیوانات را برای شما رام کرده است که بتوانید از آن‌ها استفاده کنید؛ حتی اگر سوار کشتی می‌شوید این کشتی را خدا برای شما مسخر کرده است که روی دریا حرکت کند و گرنه خواست خدا بود حرکت نمی‌کرد، پس این تسخیر را از خودتان ندانید.

این استاد حوزوی تأکید کرد: انسان‌ها فکر کردند اگر قانونی کشف کردند خودشان خالق آن و مسلط بر طبیعت شده اند؟! اینطور نیست شما زحمت کشیدید و قانونی که کسی دیگر تصویب و مسخر کرده را کشف کردید و از خودتان چیزی ندارید! خالق کسی دیگر است پس خود را خالق ندانید و جلوی خالق هستی گردن کشی نکنید! اگر در این کشف‌ها خدا را دیدید و برای شما نورانیتی حاصل شد این دانش تبدیل به علم شده است؛ اصلا علم زمانی است که به شما نور بدهد و حالا فرقی بین علم فقه و ریاضی نیست اگر شما را به خدا رساند علم است.

دعای هنگام سوار شدن بر مرکب

هرمززاده با توصیه خواندن دعایی قرآنی هنگام سوار شدن بر هر وسیله نقلیه‌ای گفت: توصیه قرآن است و این آیاتی که خوانده شد این است که سوار هر وسیله نقلیه‌ای که می‌شوید خدا را یاد کنید؛ اصلا مستحب است که هنگام سوار شدن بر هر وسیله نقلیه‌ای این دعای قرآنی را بخوانید: «سُبْحانَ الَّذی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنینَ وَ إِنَّا إِلَیٰ رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ؛ پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم و بازگشت ما البته به سوی خدای ما خواهد بود» این دو آیه آیات ۱۳ و ۱۴ سوره زخرف است؛ یعنی سبحان و منزه و بی‌نقص کسی است که این مرکب را برای من مسخر و رام کرد.

وی افزود: اگر سوار ماشین، کشتی، هواپیما و هر وسیله نقلیه آهنی که می‌شوید همه اینها جاری است و اینها تداوم همان علوم بشر است که از راه رفتن حیوانات و پرندگان معادل آهنی آن را با استفاده از قوانین خلقت الهی و چیزهایی که خدا مسخر نموده ساخته اند. و سوار هم شدید خدا را شکر کنید که اینها را برای ما مسخر فراهم کرده و ما اینکاره نبودیم که بتوانیم قانونی از قانون خلقت را تغییر دهیم که یک کشتی روی آب بایستد و حرکت کند، اگر خدا اینها را مسخر نمی‌کرد ما اصلا نمیتوانستیم.

الهه پرستی به جای خداپرستی!

هرمززاده در ادامه با بیان اینکه خداوند در آیه ۱۵ این سوره می‌فرماید: «وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا ۚ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَکَفُورٌ مُبِینٌ» گفت: قرآن در این آیه می‌فرماید: آنها برای خداوند از میان بندگانش جزئی قرار دادند و ملائکه را دختران خدا خواندند انسان کفران‌کننده آشکاری است! برخی به جای خدا پرستی الهه پرستی می‌کنند، حالا بعضی‌ها برای خدا از عباد خدا یک سهمی از قدرت قائل می‌شوند و می‌گویند مثلا الهه دریاها در صورتی که الهه یک فرشته است و آن فرشته عبد خدا است نه اینکه او را یک خدای مجزا بپرستید.

وی ادامه داد: این افراد برای دور زدن خدا به سمت الهه پرستی و دنبال ملائکه موکل رفتند در صورتی که ملائکه تخلف و گناه نمی‌کنند که برخی دنبال الهه پرستی هستند! این افراد سعی می‌کنند با الهه بادها و دریاها ارتباط بگیرند اما اجنه از این فرصت سو استفاده می‌کردند و خود را جای الهه‌ها جا میزدند! و این الهه‌ها خیلی‌ها جن هستند! هر چند هر باد و بارانی ملکه موکل دارند اما نمی‌توان با آن‌ها ارتباط گناه و عصیان برقرار کرد آن‌ها کاملا در مجرای تحقق اراده خدا در زمین هستند و یک واسطه هستند و هیچ اختیاری از خود ندارند اما اجنه سو استفاده می‌کنند و خود را الهه جا می‌زنند.

وی تصریح کرد: انسان ناسپاس است به جای آمدن در خانه خدا در خانه دشمن خدا می‌رود و هر چقدر کلاهبرداری و گناه می‌کند آن را پای زرنگی خود می‌گذارد در صورتی که این زرنگی نیست!

آیا ملائکه دختر هستند؟!

این استاد حوزوی با بیان اینکه زن و مرد در انسانیت همه با هم مساوی هستند اصلا زن و مرد ندارد اما در مسائل جاری و مادی کره زمین در تقسیم مسئولیت‌های خدا بین آن‌ها فرق گذاشته و این تقسیم‌بندی مسئله حقوق را ایجاد می‌کند که باید به حقوق یکدیگر احترام بگذارید و این تقسیم‌بندی تفاوت بین زن و مرد را روشن کرده است.

وی افزود: در آیه ۱۶ این سوره می‌فرماید: «أَمِ اتَّخَذَ مِمَّا یَخْلُقُ بَنَاتٍ وَأَصْفَاکُمْ بِالْبَنِینَ؛ آیا از آنچه خدا می آفریند، دخترانی برای خود برگرفته و شما را به داشتن پسران برگزیده است؟» حالا چرا یک عده به ملائکه دختر می‌گفتند؟ چون برخی در حالات مکاشفه ملائکه را دیده بودند و چون اینها از بس زیبا بودند فکر می‌کردند دختر هستند! چون در عالم ماده می‌دیدند که پادشاهان دختران و زنان زیبا را دور خود جمع می‌کردند و حرم سرا داشتند اما خدا این را نفی می‌کند که من این طور نیستم که دور و بر من را دختران پر کرده باشند و با پر قو مرا باد بزنند! اما خودشان از دختر متنفر هستند و برای خود دختر قرار می‌دهند که در آیه ۱۷ این سوره می‌فرماید: «وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَٰنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ؛و حال آنکه هر کدام از مشرکان را به دختری که به خدا نسبت دادند مژده دهند ننگ دارد و رویش از غم سیاه می‌شود در حالی که پر از خشم و اندوه است.»

مسئله جبر و اختیار در انجام گناه

هرمززاده در پایان با بیان مسئله جبر و اختیار در انجام گناهان گفت: برخی گناهی می‌کنند و می‌گویند خدا خواست من این کار را انجام دادم و اگر خدا نمی‌خواست که من نمی‌توانستم گناه کنم؟! در پاسخ به این افراد باید گفت که خدا یک خواست تکوینی دارد و یک خواست تشریحی؛ اما خواست تکوینی خدا این است که تا خدا چیزی را اراده نکند آن اتفاق نمی‌افتد.

وی ادامه داد: اما خداوند یک خواست تشریحی برای انسان قرار داده و می‌گوید من یک دوست داشتن و نداشتن‌هایی را برای تو تکلیف کردم که مثلا خدا دوست ندارد ظلم شود اما اگر تو انتخاب کردی که ظلم کنی و چون من اراده کرده‌ام این انتخاب تو محقق شود! پس این انتخاب شما را جلوه وجود می‌دهم اما این طور نیست که خدا به این کار رضایت داشته باشد، بلکه بین رضایت خدا و این که خدا آن عمل را ایجاد کرده فرق است.

وی افزود: هر چند همه کارهای خوب و بد را خدا ایجاد وجود می‌کند اما به همه این کارها راضی نیست و بر اساس همان‌ها باز خواست هم می‌کند حالا ما از کجا بدانیم خدا به چه چیز راضی است یا نیست؟ در پاسخ باید گفت که خداوند برای این شناخت و تشخیص ما پیغمبر و کتاب قانون که قرآن است را فرستاده که ما به آن عمل کنیم و به طور کلی هم چهار راهنما را قرار داده که عقل، فطرت، پیغمبر و کتاب الله است.

*اختصاصی عترتنا

پایان پیام/.

شبکه های اجتماعی عترتنا: کانال تلگرام  / کانال ایتا  / کانال سروش  / پیچ اینستاگرام / آپارات