زمان مطالعه: ۳ دقیقه

به گزارش عترتنا؛ آیت‌الله «عبدالله جوادی آملی» روز گذشته چهارشنبه ۱۲ بهمن‌ماه در جلسه این هفته درس اخلاق خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد به شرح حکمت ۱۲۸ نهج البلاغه و تببین منظور از ذکر الله و یاد خدا پرداخت که در ادامه گزیده سخنان وی را می‌خوانید.

زندگی موحدانه

کلام حضرت این است که «تَوَقَّوُا الْبَرْدَ فِی أَوَّلِهِ وَ تَلَقَّوْهُ فِی آخِرِهِ فَإِنَّهُ یَفْعَلُ فِی الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِی الْأَشْجَارِ أَوَّلُهُ یُحْرِقُ وَ آخِرُهُ یُورِقُ»؛ ائمه(علیهم السلام) چون موحدانه زندگی میکردند سیره و سنت آنها توحید الهی بود، همه موجودات جهان و خلقت را آیات الهی میدانستند، و برای همه یا بسیاری از اینها دعا و ذکر و برنامه خاصی دستور دادند، و وقتی باران می‌آمد یک ذکری میگفتند، وقتی ابر  و یا شمس و قمر را میدیدند یک ذکری میگفتند. وقتی هم که باران کم میآمد یا نمیآمد برای استسقاء، گذشته از آن نماز و گذشته از آن دعاهای مخصوص، دعاهای موردی هم داشتند. این کار هم در نهج البلاغه کاملاً مضبوط است و هم در صحیفه سجادیه.

پرهیز از سرمای اول پاییز و زمستان

در اینجا وجود مبارک حضرت فرمود از وجود مبارک پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) رسیده است که سرما که میرسد از اول سرما بپرهیزید و از آخر سرما استفاده کنید، از سرمای پاییز که کمکم سرمای زمستان را به همراه دارد، بپرهیزید، خودتان را بپوشانید. برای اینکه با سرمای پاییز با شما همان کار را میکند که با درختان شما میکند. برگهای درختان شما میریزد، اینها را زرد میکند، بدن اینها را سست میکند اینها را به خواب فرو میبرد این خاصیت سرمای اول است که از پاییز شروع میکند، آخرش که بهار است فرمود از سرمای بهار و بَرد هو استفاده کنید همان طوری که سرمای بهار خوابیدهها را زنده میکند و بیدار میکند، برگها را میرویاند، سرسبز و خرم میکند، میوه میدهد، با بدن شما هم همین کار را میکند.

ثمره یاد خدا و محبت خدا

خدای سبحان یک وقتی میفرماید که اگر فلان کار خیر را انجام دادید بهشت میروید یا مثلاً اگر صدقه دادید ده برابر پاداش میگیرید و یک وقت میفرماید اگر به یاد من بودید، من خودم به یاد شما هستم: ﴿فَاذْکُرُونی‏ أَذْکُرْکُمْ﴾، هیچ نمونه‌ای در قرآن کریم معادل این نیست. به یاد خدا باشید، او به یاد شماست.

رابطه دو طرفه در محبت به خبدا

خداوند حتی در جریان محبت هم فرمود اگر دوست خدا هستید و میخواهید خدا دوست شما باشد باید یک کاری بکنید: ﴿إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی‏ یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ﴾ خدای سبحانه به وجود مبارک پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید که تو حبیب من هستی. وقتی تو حبیب الله شدی محور محبت هستی. وقتی محور محبت شدی، یعنی اگر کسی بخواهد محب من بشود از راه توست. محور محبت تویی، هر کس در مدار این بیت حرکت کند میشود حاجی. هر کس در مدار این بیت حرکت کند میشود  حبیب اما از این بالاتر مسئله ذکر است. در مسئله ذکر فرمود: ﴿فَاذْکُرُونی‏ أَذْکُرْکُمْ﴾، شرط نداشت! کجا بگردید نداشت! فرمود اگر به یاد من باشید من هم به یاد شما هستم! این یا اصلاً نمونه ندارد در قرآن، یا کمیاب است.

منظور از ذکر الله

ذکر الله آن است که انسان را از ماسوای خدا دور کند. به یاد خدا بودن گاهی نظیر تسبیحات اربعه و اینهاست این هم ذکر خداست. ذکر الله است در کل حال. اما ذکر الله آن است که انسان را از ماسوای خدا دور کند و منزه کند او را از حرّمه الله. هر چه که حرام است از او دور کند، او را از حرامهای الهی دور کند.

قرآن بهار دلها

درست است که فرمود از باد پاییز پرهیز کنید و از باد بهار استفاده کنید، اما فرمود بهار شما قرآن کریم است. چند جای نهج البلاغه دارد که «إنّه ربیع القرآن». اگر بهار میخواهید حشرتان با قرآن کریم باشد. تفسیر قرآن، عمل به قرآن، تبیین قرآن، احکام قرآن یادتان نرود.

الآن ما در کنار سفره شهداء و علما نشستهایم، اگر إنشاءالله از اینها برکات پیدا کردیم جامعه ما جامعهای شد که منزه از اختلاس و امثال ذلک شد، مبرّای رشاء و ارتشاء شد منزه شد از اینکه بیاحساس باشد، به دنبال حل مسائل مالی و ارزانی و اداره جامعه با این همه نعمت باشد، درد جامعه را داشته باشد، این راهی است که کمکم آدم را نزدیک میکند به یاد خدا بودن. آن وقت اگر کسی به یاد خدا بود ﴿فَاذْکُرُونی‏ أَذْکُرْکُمْ﴾.

پایان پیام/.

شبکه های اجتماعی عترتنا: کانال تلگرام  / کانال ایتا  / کانال سروش  / پیچ اینستاگرام / آپارات