زمان مطالعه: 3 دقیقه
به گزارش پایگاه تحلیلی تهذیب آنلاین(کلینیک روح درمانی)،آیتالله گرامی در ادامه شرح ادعیه ماه مبارک رمضان، به مفهوم «برّ» پرداخته و در شرح فرازهای دعای روز شانزدهم آورده است:
اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَهِ الْأَبْرَارِ وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَهَ الْأَشْرَارِ وَ آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَى (فِی) دَارِ الْقَرَارِ بِإِلَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین
اى خدا، در این روز مرا بر موافقت نیکمردان فروتن و خدا ترس، موفق بدار و از رفاقت اشرار جهان دور گردان و مرا در بهشت دار القرار به رحمتت منزل ده، به حق الهیت و معبودیتت اى خداى عالمیان.
اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَهِ الْأَبْرَارِ
خدایا، کاری کن که من با خوبان و ابرار موافق و همراه باشم؛ کلمه” ابرار” جمع کلمه” برّ”- به فتحه «ب»است، و کلمه« برّ» صفت مشبهه از مصدر« بِر» به کسره باءاست، که به معناى احسان است، و این معنا در مورد کسى صادق است که عمل خود را نیکو سازد، و از نیکو ساختن آن هیچ نفعى که عاید خودش شود، در نظر نگرفته باشد، نه جزایى را در مقابل عملش به او دهند، و نه حتى تشکرى از دیگران، انتظار داشته باشد.
کلمه«بر»- به فتحه «ب» به معناى کسى است که خیر را بدان جهت که خیر است مىخواهد، نه بدان جهت که اگر انجام دهد نفعى عایدش مىشود، بلکه حتى در صورتى هم که خودش آن را دوست نمىدارد، صرفا بخاطر اینکه خیر است انجام مىدهد، و بر تلخى آن که مخالف با خواهش نفس او است صبر مىکند، و عمل خیر را بدان جهت که فى نفسه خیر است انجام مىدهد، هر چند به زحمت و ضرر خود تمام شود، نظیر وفاى به نذر. و یا بدان جهت که براى دیگران نافع است انجام مىدهد، مانند اطعام طعام به بندگان مستحق خدا.
ابرار چه کسانی هستند؟
و با در نظر گرفتن این که هیچ خیر و صلاحى در هیچ عملى نیست مگر با ایمان به خدا و رسولش، و ایمان به روز جزا …لذا” ابرار” کسانى هستند که عمل خیر را بخاطر ایمان به خدا، رسول او و روز جزا انجام مىدهند، چون ایمانشان ایمان رشد و بصیرت است، یعنى خود را بنده و مملوک پروردگار خود مىدانند، و معتقدند که خلق و امرشان به دست او است، و خودشان هم مالک نفع و ضررى براى خود نیستند، قهرا معتقدند که نباید اراده کنند، مگر چیزى را که پروردگارشان اراده کرده؛ و انجام ندهند، مگر عملى را که او بپسندد؛ در نتیجه اراده او را بر اراده خودشان مقدم مىدارند، و براى خشنودى او عمل مىکنند، هر چند که به ضرر خودشان تمام شود، بر آن ضرر و ناسازگارى با میل درونى خود صبر مىکنند، و زحمت اطاعت او را تحمل نموده، آنچه مىکنند به خاطر خشنودى او مىکنند، و در نتیجه در مرحله عمل، عبودیت را خالص براى خدا مىسازند. [۱]
وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَهَ الْأَشْرَارِ
خدایا؛ کاری کن که من با بدان رفیق نشوم، در قرآن درباره اهل ایمان میفرماید :« وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً ؛ نساء ۶۹» و کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانى از پیامبران، صدّیقان، شهیدان و شایستگان خواهند بود که خدا به آنان نعمت [ ایمان و اخلاق و عمل صالح ] داده؛ و اینان نیکو رفیقانى هستند. رفیق خوب انسان را بهشتی و اهل سعادت می کند و رفیق بد انسان را شقی و اهل دوزخ می کند
همنشین تو از تو به باید ****تا تو را عقل و دین بیفزاید
با بدان کم نشین که صحبت بد ****گر چه پاکی تو را پلید کند
آفتاب بدین بزرگی را ****لکه ابر ناپدید کند
آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَى (فِی) دَارِ الْقَرَارِ
خدایا در این ماه رمضان مرا در دار القرار خودت جای بده ؛ دار القرار خدا کجاست؟ اگر فقط حساب قیامت بود می گفتیم مراد بهشت است؛ اما ارتباط با ذات احدیت در همین دنیا هم دارالقرار است و موجب آرامش میشود « ِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ رعد ، ۲۸» دلها فقط به یاد خدا آرام مىگیرد .
راز این که آخرت، دار القرار است: « اِنّ الاخره هِى دار القرار؛ غافر/ ۳۹»، آن است که انسان در دنیا چون به مقصد نرسیده و در بین راه میباشد، آرامش ندارد، ولى وقتى به بهشت رسید، آرامش پیدا میکند، چون حرکت، به مقصد و متحرک به هدف رسیده است. البته ثابت مىشود نه ساکن، یعنى دار الحرکه به دارالسکون منتهى نمىشود، زیرا سکون، هدفِ حرکت نیست بلکه به دار الثبات مىرسد و ثبات، هدفِ حرکت است. هیچ حرکتى به سوى سکون نمىرود، مگر این که سکونش نسبى باشد و گرنه متحرک مىکوشد تا به دار القرار و دار الثبات برسد.۲
بالَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین
خدایا به مقام الاهیتت متوسل می شوم، معلوم می شود که همه این اموری که در این دعا است تحت عنوان الاهیت حضرت حق میباشد و آن صفات الهی، تحت تاثیر این اسم از اسماء الهی است .
[۱]– توضیح معنای ابرار برگرفته از تفسیر المیزان می باشد
۲-«تفسیر موضوعى آیه الله جوادى آملى بر قرآن کریم ج ۹ سیره رسول اکرم در قرآن»
*حوزه
https://etratona.ir/?p=2416