مرگ و مردن نزدیک‌ترین چیز به انسان

برخی عوامل باعث می‌­شود چیزی به این نزدیکی از ما دور شود. باید برنامه منظمی داشته باشیم که از آن مسأله واقعی دور نیفتیم و این کاری که دستمان است، ما را از آن عقب نزند. اگر عقب بزند، خیلی خسارت‌­بار است. چون مرگ می‌آید و آدم آمادگی ندارد؛ آن وقت ناراحت می‌شویم.

«مَنْ کَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ کَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ».^[۱] مشکلات پیش می‌آید. در عین حال ما باید هر لحظه آماده رفتن باشیم؛ چون مرگ خبر نمی‌کند. اگر بخواهیم هر لحظه آماده باشیم، این غفلت و فاصله، خطرناک است؛ پس باید آن را کم کرد.^[۲]

اهمیت تفکر در مرگ و مردن

مرگ بند دنیا را از پای انسان شل می‌کند. آدم برود گوشه قبرستان در کناری خلوت بنشیند – در شلوغی جمعیت نرود و الّا بجای تفکر در مردن و مرده‌ها، آدم در زنده‌ها فکر می‌کند، شیطان آدم را اذیت می‌کند،کناری برود با آدم‌ها کار نداشته باشد و آدم‌ها را هم نبیند- ببیند چه کسانی را آنجا می‌آورند.

به جای پیرمرد چند تا جوان می‌آورند، نوعاً جوانان می‌میرند، پیرها کم می‌میرند. فکر کند که خُب این‌ها جوانند، تحصیل کرده‌اند، لیسانس‌اند، دکترند و دارند می‌آیند. خُب من هم مثل این‌ها هستم فردا من را هم می‌آورند.

این مردن را بر خودمان تطبیق کنیم، همه قبول دارند مردن حق است، حتی کمونسیت‌ها و بی‌دین‌ها هم قبول دارند. خدا را قبول ندارند اما مرگ را قبول دارند. لذا در عربی یکی از اسامی مرگ یقین است. یعنی همه یقین دارند این آمدنی است و لو انسان یقین ندارد که می‌آید، یک دفعه بی‌خبر می‌آید.

این فکر باعث می‌شود که انسان باور کند که من هم می‌میرم، تنها این‌ها نیستند (که مردند). فردا، پس فردا نوبت من هم هست. ان شاء الله (با تفکر در مرگ) یک خُرده دست و پایش را از گناه و افراط در دنیاخواهی و دنیاپرستی جمع و جور  می­‌کند.^[۳]

پی‌نوشت:
*مرکز حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خوشوقت

1. بحارالأنوار، ج۶، ص۱۳۳٫
2. برگرفته از مجموعه بیانات معلم اخلاق و معرفت حضرت آیت الله خوشوقت ره در کتاب طریق بندگی صفحه۴۸٫

3. پرسش و پاسخ از سالک الی الله حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه مدرسه علمیه حضرت صاحب الأمر عجل الله فرجه۱۷/۱۰/۱۳۸۳