زمان مطالعه: ۵ دقیقه

به گزارش خبرنگار عترتنا؛ حجت‌الاسلام‌والمسلمین «عباس صراف» روز گذشته سه‌شنبه هفتم فروردین‌ماه در ادامه سلسله مباحث امامت که در مسجد جامع الغدیر (روحانی سابق) برگزار شد، به تبیین فرق امامت خاص با امامت عام پرداخت و در پایان نکته مهمی در بحث غصب امامت بعد از پیامبر(ص) مطرح نمود که در ادامه مشروح آن را می خوانید.

*فرق امامت خاص با امامت عام

در بحث امامت دو نوع امامت داریم که یکی امامت خاصه و دوم امامت عامه است؛ آنچه مخصوص و حول امامت و ولایت آقا امیرالمؤمنین علیه السلام است و به ما رسیده را امامت خاصه میگویند و ابعاد امامت در امامان بعد از ایشان تا حضرت بقیه الله را امامت عامه می گویند.

*امامت خاص

برخی آیات شأن نزول آنها امامت خاصه است، یعنی مخصوص شخص امیرالمؤمنین علیه السلام است و برای غیر از ایشان ورود ندارد مثل آیه ابلاغ آیه ۶۷ سوره مائده که خداوند می فرماید: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ؛اى پیامبر، آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان. اگر چنین نکنى امر رسالت او را ادا نکرده‌اى. خدا تو را از مردم حفظ مى‌کند، که خدا مردم کافر را هدایت نمى‌کند.» اختصاص این آیه به طور خاص فقط امیرالمؤمنین علیه السلام است.

یا اینکه در اذان می گویید: «حَیَّ عَلَیٰ ٱلْفَلَاحِ؛ بشتاب به سوی رستگاری» و «حَیَّ عَلَیٰ خَیْرِ ٱلْعَمَلِ؛ بشتاب به سوی بهترین کار» این رستگاری و بهترین عمل، امیرالمؤمنین علیه السلام است، یعنی به سوی امیرالمؤمنین علیه السلام بشتابید که راه رستگاری و حقیقت فلاح و رستگاری در ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است.

*ولایت امیرالمؤمنین(ع) حقیقت بعثت پیامبر(ص)

علامه سید جعفر مرتضی عاملی از عالمان و سیره نگاران شیعی، دو تألیف دارد که یکی «اَلصَّحیح مِنْ سیرَهِ النّبیِّ الْاَعْظَم(ص)» یک دوره ۴۰ جلدی و بعد از آن هم یک کتاب دیگر به نام «اَلصَّحیح مِنْ سیرَهِ الامام علی(ع)» در ۵۳ جلد است که این دو دوره کتاب درباره سیره نبوی و علوی است که این دو کتاب را مطالعه کنید تازه متوجه خواهید شد مولا کیست و حقیقت بعثت و رسالت پیغمبر(ص)، ولات امیرالمؤمنین علیه السلام است و به همین دلیل افضل اعمال روز بعثت، زیارت امیرالمؤمنین علیه السلام است؛ یعنی همه حقیقت و چکیده بعثت پیغمبر(ص) در ولایت امیرالمؤمنین علیه اسلام است.

*امامت عام

اما برخی از آیات قرآن درباره امامت عام و برای همه امامان است از جمله آیه تطهیر که خداوند در آیه ۳۳ سوره احزاب می فرماید: «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا ؛ همواره خدا می خواهد هرگونه پلیدی را از شما اهل بیت [که به روایت شیعه و سنی محمّد، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام اند] برطرف نماید، و شما را چنان که شایسته است [از همه گناهان و معاصی] پاک و پاکیزه گرداند.»

همچنین آیه امامت که خداوند در آیه ۱۲۴ سوره بقره می فرماید: «وَإِذِ ابْتَلَىٰ إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ ۖ قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا ۖ قَالَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی ۖ قَالَ لَا یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ ؛ و [یاد کنید] هنگامی که ابراهیم را پروردگارش به اموری [دشوار و سخت] آزمایش کرد، پس او همه را به طور کامل به انجام رسانید، پروردگارش [به خاطر شایستگی ولیاقت او] فرمود: من تو را برای همه مردم پیشوا و امام قرار دادم. ابراهیم گفت: و از دودمانم [نیز پیشوایانی برگزین]. [پروردگار] فرمود: پیمان من [که امامت و پیشوایی است] به ستمکاران نمی رسد.»

و آیه مودت که خداوند در آیه ۲۳ سوره شوری که می فرماید: «قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَی؛[ای پیامبر!] بگو در ازای آن [رسالت] پاداشی از شما نمی‌خواهم، مگر دوستی درباره خویشاوندان.»

آیه اولی‌الامر که خداوند در آیه ۵۹ سوره نساء می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید پس هر گاه در امری [دینی] اختلاف نظر یافتید اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید این بهتر و نیک‌فرجام‌تر است.»

حافط رجب برسی از محدثین و عارفان شیعه که کتاب مشارق انوار الیقین مشهورترین اثر وی است به خاطر احاطه عجیب وی به علم اعداد و حروف که امروزه به علوم غریبه مشهور است ولی در اصل علوم فاطمی است، اثبات کرده که هر چه در این دنیا خلق شده همه بر اساس ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است.

*فهم و قبول امیرالمؤمنین علیه السلام نیازمند نورانیت باطن است

یک قاعده کلی و مهم است که فهم و قبول کردن اموری که درباره امیرالمؤمنین علیه السلام است نورانیت میخواهد و هر چه نورانیت بیشتر باشد درک و پذیرش بالاتر است اما اگر ظلمانی باشید آن را پس میزنید و قبول نمیکنید و تا تاریکی و ظلم نرود نور نمی آید چون تاریکی و روشنایی در یک ظرف جمع نمیشود. اما گاهی خدا اراده میکند که فضایل این خانواده از زبان دشمنش جاری شود حتی اگر دشمن مقام آنها را نفهمد ولی خدا اراده کرده اینگونه از زبان دشمن جاری شود و اینجا دشمن نورانیتی نداشته که آن را جاری کرده بلکه اراده خدا اینگونه بوده است.

توصیه می شود اگر یک مطلبی از مولا حتی اهل بیت شنیدید و دیدید ولی قدرت هضمش را نداشتید آن را رد نکنید که رد کردن آن سرعت گیر انسان در دنیا میشود و گرفتارتان میکند! حالا اگر قبول ندارید رد کنید و آن را مسکوت بگذارید و بگویید نمی فهمم.

*مثل امام مثل کعبه است

بدانید در هر زمان و مکان سقیفه ای وجود دارد و یک عده روبروی امام می ایستند و حاضر نیستند از امام حمایت کنند و گاهی هم به خاطر امام باید سیلی هم بخورید پس باید طرف اما بروید و اینطور نیست که امام طرف ما بیاید چون مثل امام، مثل کعبه است که ما باید دور کعبه بگردم نه اینکه کعبه دور ما بگردد و امام نیز اینطور است و عالم باید دور امام بگردد. همانطور که نگاه به کعبه عبادت است نگاه به امام هم عبادت است.

*به هیچ وجه نگویید مقام امامت غصب شده است

نکته مهم در بحث غصب مقام امامت که کمتر مورد دقت و توجه قرار گرفته است این است که اگر کسی حتی در مقام غصب این جایگاه قرار گیرد ولو غیرشرعی و غاصبانه این مقام را غصب کرد این طور نیست که با این غصب کردن مقام امامت بر او جاری شده باشد!

به هیچ وجه نباید بگویید که مقام امامت غصب شده یا اینکه در ایام ربیع رسم شده که می گویند ایام غصب، این درست نیست و نباید از این ادبیات استفاده کنید! اگر اینگونه بگویید که مقام امامت غصب شد به این معنا است که برای غاصب جایگاه امامت قائل شده اید! در صورتی که امامت مقام و جایگاه غیر شرعی نیست و انتصابی از سوی هر کسی نیست که از راه غیر شرعی آن را به کسی دیگر بدهند بلکه مقام امامت و انتصاب امام فقط با اراده خاص خداوند صورت میگیرد و خداوند با اراده خودش نماینده اش را روی زمین منصوب می کند و هیچ احدی حتی پیامبر(ص) هم در این انتصاب دخیل نیست.

*خلافت ظاهری با رأی مردم بعد از پیامبر(ص) نه غضب امامت

بعد از پیامبر(ص) خلافت ظاهری شکل گرفت که خلافت ظاهری با رای مردم مشروعیت پیدا میکند نه اینکه مقام امامت غصب شود، بلکه در آن روز مردم امیرالمؤمنین علیه السلام نماینده منصوب خداوند را کنار زدند و او را نخواستند و یک خلافت ظاهری را خواستند اما امامت فقط توسط خدا تحقق پیدا میکند نه احدی، حتی برخی از علما از جمله میرحامد حسین قائل بر این است که مسئله توحید هم تحت الشعاع امامت قرار گرفته است!

به‌کوشش: احمدی‌مروج

*اختصاصی عترتنا

پایان پیام/.

شبکه های اجتماعی عترتنا: کانال تلگرام  / کانال ایتا  / کانال سروش  / پیچ اینستاگرام / آپارات